Polska a zielona transformacja: Komisja Europejska ocenia postępy i wyzwania

Polska poniżej ambicji UE

Polska deklaruje redukcję emisji gazów cieplarnianych o 29% do 2030 r. względem poziomu z 2005 r. dla sektorów objętych non-ETS (np. transport, rolnictwo). To wynik niższy niż unijny cel dla naszego kraju, który wynosi 17,7%. Komisja Europejska zauważa, że choć poziom ambicji uległ zwiększeniu względem wcześniejszej wersji planu, to wciąż brakuje klarownej strategii, jak osiągnąć te cele w praktyce.

W zakresie energii z OZE Polska zakłada osiągnięcie 29,8% udziału źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto w 2030 r. Komisja zauważa, że choć to wzrost w porównaniu do poprzedniego celu (23%), to nadal plasuje nasz kraj w gronie państw o najniższych ambicjach w UE. Brakuje też jednoznacznych polityk i działań wspierających rozwój OZE – szczególnie fotowoltaiki, energetyki wiatrowej na lądzie i na morzu oraz biometanu.

KE podkreśla, że Polska może mieć trudności z osiągnięciem krajowych i unijnych celów w zakresie efektywności energetycznej. Brakuje konkretnych programów wsparcia dla modernizacji energetycznej budynków, efektywnych mechanizmów finansowania oraz impulsów legislacyjnych przyspieszających ograniczenie strat energii w gospodarce.

Jednym z najbardziej krytykowanych elementów polskiego planu jest brak jasnej daty odejścia od węgla. Komisja zauważa, że Polska jako jedyne państwo w UE nie zadeklarowała końcowej daty wycofania się z tego surowca. Dodatkowo nie przedstawiono wiarygodnych prognoz dotyczących stopniowej redukcji udziału węgla w miksie energetycznym. Brak konkretnych planów i mechanizmów finansowych spowalnia też sprawiedliwą transformację regionów węglowych.

Inwestycje i wsparcie z Funduszy UE

Komisja wzywa Polskę do lepszego wykorzystania dostępnych źródeł finansowania, w tym środków z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji oraz Krajowego Planu Odbudowy (KPO). Podkreśla, że potrzebne są bardziej ambitne inwestycje w infrastrukturę energetyczną, modernizację sieci, rozwój magazynowania energii oraz wspieranie społeczności energetycznych. Wśród pozytywnych aspektów raport wymienia postępującą cyfryzację sieci energetycznej, rosnące zainteresowanie programami prosumenckimi oraz pierwsze projekty offshore na Bałtyku. Doceniono także poprawę w zakresie jakości danych i współpracy międzyresortowej przy tworzeniu NECP.

Podsumowując, można stwierdzić, że czas na konkretne decyzje Polska stoi przed kluczowym momentem – transformacja energetyczna to nie tylko wyzwanie klimatyczne, ale i gospodarcze. Zdaniem Komisji Europejskiej, bez odważnych i systemowych zmian nasz kraj nie tylko nie osiągnie celów unijnych, ale też straci szansę na budowę nowoczesnej, konkurencyjnej gospodarki opartej na czystej energii. Rekomendacje raportu są jasne: zwiększenie ambicji, transparentność działań, eliminacja barier inwestycyjnych i przyspieszenie odejścia od węgla.

Więcej artykułów z zakresu ESG przeczytasz w Monitor CDK. Pobierz TUTAJ

Poznaj najbliższe szkolenia z zakresu ESG