Ustawa wprowadza m.in. następujące zmiany:
1. Skrócenie okresu pobierania zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia
Na podstawie obecnych przepisów, tj. art. 8 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zasiłek chorobowy przysługuje przez okres trwania niezdolności do pracy z powodu choroby (lub niemożności wykonywania pracy z przyczyn określonych w art. 6 ust. 2), nie dłużej jednak niż przez 182 dni, a w przypadku niezdolności do pracy spowodowanej gruźlicą lub w czasie ciąży nie dłużej niż przez 270 dni.
Wskazane okresy zasiłkowe dotyczyły okresu niezdolności do pracy występującej w trakcie trwania stosunku pracy, jak i po ustaniu stosunku pracy.
Zgodnie z nową regulacją, okres zasiłkowy po ustaniu zatrudnienia wynosić będzie 91 dni, nowa regulacja przewiduje bowiem, że: „za okres niezdolności do pracy lub niemożności wykonywania pracy z przyczyn określonych w art. 6 ust. 2 przypadający po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego zasiłek chorobowy przysługuje nie dłużej niż przez 91 dni.” Zasada ta nie będzie jednak dotyczyć niezdolności do pracy powstałej na skutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów oraz spowodowanej gruźlicą lub występującej w trakcie ciąży.
2. Jeden okres zasiłkowy dla wszystkich okresów niezdolności do pracy
W myśl aktualnie obowiązujących przepisów, do okresu zasiłkowego wlicza się okresy poprzedniej niezdolności do pracy, spowodowanej tą samą chorobą, jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności do pracy nie przekraczała 60 dni.
Z nowelizacja ustawy przewiduje, że do okresu zasiłkowego wliczać się będą okresy poprzednich niezdolności do pracy, jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności do pracy nie przekraczała 60 dni. Do okresu zasiłkowego nie będą się wliczały okresy niezdolności do pracy przypadające przed przerwą nie dłuższą niż 60 dni, jeżeli po przerwie niezdolność do pracy wystąpiła w trakcie ciąży.
Co więcej, rodzaj jednostki chorobowej nie będzie miał znaczenia – wszystkie okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy (z wyjątkiem ciąży) oraz okresy niezdolności do pracy z przerwami nie dłuższymi niż 60 dni będą wliczane do jednego okresu zasiłkowego.
3. Zmiany w wysokości zasiłku chorobowego za czas pobytu w szpitalu
W chwili obecnej zasiłek chorobowy za czas pobytu w szpitalu wynosi 70% podstawy wymiaru zasiłku (nie dotyczy to okresu, za który pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia chorobowego oraz w okresie ciąży).
Od stycznia 2022 r. zasiłek chorobowy za czas pobytu w szpitalu będzie wynosił 80% podstawy wymiaru zasiłku.
4. Zmiana terminów wypłat świadczeń z ubezpieczeń społecznych
Na podstawie obecnych przepisów, płatnicy składek będący płatnikami zasiłków dokonują wypłaty świadczeń w terminach przyjętych dla wypłaty wynagrodzeń, natomiast ZUS wypłaca zasiłki na bieżąco po stwierdzeniu uprawnień, nie później jednak niż w ciągu 30 dni od daty złożenia dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień.
Natomiast po zmianie ZUS i płatnicy będą zobowiązani do wypłaty zasiłków „na bieżąco po stwierdzeniu uprawnień (..), nie później jednak niż w ciągu 30 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do ustalenia prawa do zasiłku.” Oznacza to, że wypłata zasiłku może zostać wydłużona i nastąpi dopiero po wyjaśnieniu ewentualnych wątpliwości.
5. Prawo do zasiłku macierzyńskiego po ustaniu ubezpieczenia chorobowego
Nowelizacja gwarantuje pracownicom będącym w ciąży, którym wygaśnie umowa o pracę z powodu śmierci pracodawcy lub z którą rozwiązany zostanie stosunek pracy w okresie ciąży z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy i której nie zapewni się innego zatrudnienia, wypłatę do dnia porodu świadczenia w wysokości zasiłku macierzyńskiego.
6. Zmiany w egzekucji należności składkowych - możliwość potrącenia składek z wypłacanych świadczeń
Od 1 stycznia 2022 r. organ rentowy będzie mógł potrącać nieopłacone przez przedsiębiorców (płatników składek) składki i odsetki za zwłokę z wypłacanych przez siebie świadczeń.
7. Obowiązkowy profil na PUE ZUS od 1 stycznia 2023 r.
Profil na PUE ZUS Od 1 stycznia 2023 r. wszyscy płatnicy składek będą zobowiązani do posiadania profilu na PUE ZUS. Jeśli płatnik składek nie założy profilu PUE ZUS do 30 grudnia 2022 r., organ rentowy zrobi to za niego do 31 stycznia 2023 r.