JPK CIT – kompleksowe przygotowanie do elektronicznego raportowania ksiąg rachunkowych

W cieniu rewolucji KSeF szykuje się kolejna znacząca zmiana w polskim systemie podatkowym — raportowanie ksiąg rachunkowych w formie elektronicznej. Już wkrótce organy podatkowe zyskają dokładniejszy wgląd w rozliczenia finansowe przedsiębiorstw – nie tylko w VAT, ale również w CIT.

Obowiązek ten dotyczy w pierwszej kolejności największych podmiotów — grup kapitałowych oraz firm, których roczne przychody przekraczają 50 mln euro. Dla nich pierwszy plik JPK_CIT — zawierający dane z ksiąg rachunkowych (JPK_KR_PD) — zostanie złożony w marcu 2026 r., wraz z rocznym zeznaniem CIT. W kolejnych latach (2026–2027) obowiązek obejmie stopniowo kolejne grupy podatników CIT, m.in. podatników składających JPK_VAT.

Zakres zgłaszanych danych będzie rozbudowywany etapami — od początkowego wprowadzenia znaczników kont księgowych, aż po wskazywanie numerów identyfikacji kontrahentów, numerów faktur w KSeF oraz szczegółowych różnic między wynikiem bilansowym a podatkowym.

Kluczowym elementem przygotowań do JPK_CIT jest przygotowanie dodatkowych danych, o które należy uzupełnić prowadzone księgi rachunkowe, aby dało się wygenerować prawidłowy plik JPK_CIT.

Program:

1. Harmonogram wdrożenia

• Objęcie grup kapitałowych i podatników, u których wartość przychodu przekroczyła równowartość 50 mln euro za 2025 r. - w terminie do 31 marca 2026 r.,
• Objęcie podatników obowiązanych do przesyłania ewidencji JPK_VAT za 2026 r. - w terminie do 31 marca 2027 r.,
• Objęcie pozostałych podatników CIT za 2027 r. - w terminie do 31 marca 2028 r.

2. Zwolnienia podmiotowe:

• Podatnicy zwolnieni podmiotowo (m.in. jednostki samorządu terytorialnego – w zakresie części dochodów),
• Podatnicy osiągający wyłącznie przychody zwolnione przedmiotowo (m.in. wybrane fundacje, stowarzyszenia, podmioty lecznicze),
• Podatnicy prowadzący uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów (m.in. wspólnoty mieszkaniowe).

3. Zwolnienia przedmiotowe:

• Jakie dodatkowe dane będzie można pominąć w stosunku do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wprowadzonych do ewidencji przed dniem 1 stycznia 2025 r.,
• Jakie dane za 2025 r. - składane w terminie do 31 marca 2026 r., można pominąć, m.in. NIP kontrahenta, numer KSeF faktur sprzedażowych, JPK_ST_KR, węzeł RPD - Rozliczenie Podatku Dochodowego,
• Czy w pliku JPK_ST_KR należy wykazać środki trwałe przyjęte po 1.01.2026 czy wszystkie będące na stanie jednostki.
• Jakie dane za 2025 r. - składane w terminie do 31 marca 2026 r. można dodatkowo pominąć w przypadku podatników stosujących Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej, tj. znaczniki identyfikujące konta ksiąg.

4. Struktury JPK_CIT w praktyce:

• JPK_KR_PD - z informacjami dotyczącymi ksiąg rachunkowych i rozliczenia podatku dochodowego, oraz
• JPK_ST_KR - z informacjami z ewidencji środków trwałych.

5. JPK_KR_PD - z informacjami dotyczącymi ksiąg rachunkowych i rozliczenia podatku dochodowego. Omówienie poszczególnych węzłów i pól, m.in.

• Węzeł Nagłówek - daty Od i Do, których dotyczy JPK_KR_PD / roku obrotowego/ roku podatkowego),
• Węzeł Podmiot 1 - znacznik dla podatnika CIT Estońskiego oraz dla podatnika stosującego MSSF,
• Węzeł Kontrahent
  • Czy w pliku znajda się dane wszystkich kontrahentów czy tylko tych, z którymi zawarto transakcję w danym okresie,
• Węzeł ZOiS (zestawienie obrotów i sald):
  • 8 schematów dla różnych typów podmiotów (m.in. banków, ubezpieczycieli, OPP, funduszy inwestycyjnych, domów maklerskich, SKOK, jednostek pozostałych, jednostek stosujących MSSF),
  • czy ZOiS w pliku JPK_KR_PD prezentuje wszystkie konta czy tylko te posiadające zapisy,
  • Jak poprawnie uzupełnić węzeł ZOiS w przypadku plików cząstkowych,
• Znaczniki Rachunkowe ZOiS:
  • Czy można stosować znaczniki o mniejszym poziomie szczegółowości, gdy zakładowy plan kont nie jest tak szczegółowy wykaz znaczników,
  • Stosowanie znaczników dla kont pozabilansowych,
  • Jak mapować konta, gdy jednostka stosuje konta zarówno „4” jak i „5”,
• Węzeł Dziennik,
  • Jeśli dla danego dowodu istnieją zapisy na trzech różnych kontach, ile razy dany dowód powinien wystąpić w węźle dziennik,
• Węzeł KontoZapis.

6. Omówienie dodatkowych znaczników kont:

• Znacznik konta wynikający z rozporządzenia Ministra Finansów,
• Dodatkowy znacznik wynikających z rozporządzenia Ministra Finansów,
• Możliwe użycie maksymalnie dwóch znaczników do jednego konta,
• Dodatkowy znacznik wynikających (Rozliczenie Podatku Dochodowego)

7. Węzeł RPD - Rozliczenie Podatku Dochodowego:

• Jakie rodzaje przychodów i kosztów, które trafiają do każdego ze znaczników (m.in. w których polach wykazywać poszczególne ulg, zwolnienia, dotacje):
  • wysokość przychodów zwolnionych z opodatkowania – trwałe różnice pomiędzy zyskiem (stratą) dla celów rachunkowych a dochodem (stratą) dla celów podatkowych,
  • wysokość przychodów niepodlegających opodatkowaniu w roku bieżącym,
  • wysokość przychodów podlegających opodatkowaniu w roku bieżącym, ujętych w księgach rachunkowych lat ubiegłych,
  • wysokość przychodów podlegających opodatkowaniu, niepodlegających ujęciu w księgach,
  • wysokość kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów –wykazuje się trwałe różnice pomiędzy zyskiem (stratą) dla celów rachunkowych a dochodem (stratą) dla celów podatkowych,
  • wysokość kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów w bieżącym roku,
  • wysokość kosztów uznawanych za koszty uzyskania przychodów w roku bieżącym, ujętych w księgach lat ubiegłych,
  • wysokość kosztów uznawanych za koszty uzyskania przychodów, niepodlegających ujęciu w księgach.
• Wybrane problemy w zakresie wypełniania węzła RPD, m.in.:
  • Dotacje, subwencje, dopłaty zwolnione od podatku,
  • Naliczone, lecz nieotrzymane odsetki,
  • Naliczone, lecz nieopłacone odsetki,
  • Zapłacone odsetki, dotyczące poprzednich okresów,
  • Jednorazowe amortyzacje de minimis i dla fabrycznie nowych środków trwałych,
  • Odsetki od należności budżetowych,
  • Koszty reprezentacji,
  • Ubezpieczenie AC samochodów osobowych o wartości powyżej 150 tys. zł,
  • Nieopłacone składki ZUS,
  • Wypłacone po terminie wynagrodzenia, za poprzedni okres,
  • Straty z lat ubiegłych,
  • Ulga na złe długi,
  • Przychody i koszty jako wspólnik spółek osobowych.

 8. Węzeł RPD a znaczniki (PD):

• Znaczniki podatkowe a węzeł RPD:
  • brak jasnego podziału w JPK_KR_PD na źródła przychodów kapitałowych oraz inne źródła przychodów,
  • czy stosowanie znaczników S_12_3, służących do identyfikacji kont księgowych wykorzystywanych przy ustalaniu podstawy opodatkowania jest obowiązkowe,
  • czy trzeba dokonać zmiany planu kont, aby odpowiadał on znacznikom S_12_3,
  • czy jest automatyczne powiązanie między węzłem RPD a danymi z kont ze znacznikami S_12_3,
  • czy brak spójności pomiędzy znacznikami S_12_3 a węzłem RPD uniemożliwi złożenie pliku JPK_KR_PD,
  • jakie konta księgowe należy dodać do planu kont, a następnie je powiązać z odpowiednimi znacznikami PD, by móc przygotować zestawienie, które zasili węzeł RPD w pliku JPK_KR_PD,
  • czy będzie pełna spójność między e-sprawozdaniem finansowym z notą podatkową, deklaracją CIT-8 oraz plikiem JPK_KR_PD z węzłem RPD,
  • co w sytuacji różnic w raportowaniu CIT-8 a datą sporządzenia sprawozdania finansowego skutkującą innymi danymi,

9. JPK_ST_KR - z informacjami z ewidencji środków trwałych. Omówienie poszczególnych węzłów i pól, m.in.

• Węzeł Nagłówek - oznaczenie daty początkowej oraz końcowej roku obrotowego oraz roku podatkowego, gdy różni się od roku obrotowego,
• Węzeł ST_KR:
  • Numer KSeF w przypadku faktur sprzedaży środków trwałych,
  • Numer dokumentu OT,
  • Rodzaj dokumentu stwierdzającego nabycie – pola do wyboru (S – umowa sprzedaży, D – umowa darowizny, N – wkład niepieniężny, W – wytworzenie, F – faktura VAT, I – inne).
  • Metoda amortyzacji podatkowej (D – degresywna, L – liniowa, J – jednorazowa, I – inna, X – brak amortyzacji)
  • Stawka amortyzacji podatkowej,
  • Wartość początkowa, zaktualizowana wartość początkowa, kwota odpisów,
  • Częstotliwość odpisu – pola do wyboru (M – miesięcznie, K – kwartalnie, R – rocznie, J – jednorazowy, S – sezonowa, I – inna, X – brak odpisu).
  • Przyczyna wykreślenia z ewidencji (tytuł likwidacji) – pola do wyboru (A - przekwalifikowanie do innej grupy aktywów, S - sprzedaż, X - stwierdzenie niedoboru, K - kradzież, D - darowizna, N - wkład niepieniężny, I – inne).
• Prowadzenie ewidencji środków trwałych w excelu – czy dalej będzie możliwe.

10. Wybrane problemy techniczne

• Co w przypadku zmiany systemu księgowego? Czy można wysłać dwa pliki? (z nowego i starego systemu)?
• Jak wypełnić pole RPD dla pliku JPK_KR_PD w przypadku pliku za okresy cząstkowe?
• Problem z wolumenem danych - co w przypadku podatników generujących pliki przekraczające dopuszczalny limit wysyłki przez bramkę?
• Czy można dzielić plik JPK_ST_KR w przypadku dużej liczby danych?

11. Pozostałe problemy

• Integracja danych i systemów,
• Plik JPK a sprawozdanie finansowe,
• Co w przypadku korekty sprawozdania finansowego,
• Czy będzie dostępne środowisko testowe dla JPK CIT.
• Czy przesłanie JPK_CIT zwalnia z składania deklaracji CIT-8.

 12. CIT Estoński

• Czy podatników na CIT Estońskim dotyczy JPK CIT.
• Jak ustalić czy spółka ma obowiązek składania JPK CIT.
• Znacznik_EST w JPK_KR_PD oraz wypełnianie węzła RPD.

 13. Fundacje rodzinne

• Czy mają obowiązek raportowania.

14. Odpowiedzialność za niewdrożenie JPK CIT

15. Dyskusja i sesja pytań Odpowiedzi ekspertów na pytania uczestników.

Masz problem z zapisem, pobierz:

• Formularz w pdf
• Oświadczenie VAT w pdf

JPK CIT – kompleksowe przygotowanie do elektronicznego raportowania ksiąg rachunkowych