28 luty 2025 – Raport do Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami
Jednym z pierwszych sprawozdań środowiskowych, z którymi będą musieli zmierzyć się przedsiębiorcy na początku roku, jest tzw. raport KOBiZE. Raport stanowi informację o wielkości emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji oraz prowadzonej działalności, na skutek której występuje emisja.
Obowiązek raportowania wynika z art. 7 ustawą z 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji.
Kto powinien złożyć raport do KOBiZE?
Do złożenia raportu zobowiązany jest podmiot korzystający ze środowiska, czyli taki, którego działalność powoduje jakąkolwiek emisję do powietrza. To oznacza, że jeśli w zakładzie:
- prowadzone są procesy technologiczne tj. obróbka drewna, spawanie, malowanie, klejenie, drukowanie,
- wykorzystywane są kotły grzewcze, agregaty prądotwórcze, nagrzewnice gazowe oraz eksploatowane inne urządzenia techniczne powodujące emisję,
- odbywa się magazynowanie lub przeładunek paliw np. oleju opałowego, gazu propan-butan,
- odbywa się suszarnie owoców, warzyw, zboża,
- użytkowane są samochody służbowe, wózki widłowe lub inne maszyny (koparki, ładowarki itd.),
wówczas taki przedsiębiorca zobowiązany jest do złożenia raportu do KOBIZE.
Przepisy nie przewidują żadnych zwolnień z tytułu wielkości emisji. Tak więc jakakolwiek emisja zanieczyszczeń do powietrza przesądza o konieczności złożenia raportu.
Raport do KOBiZE należy złożyć do końca lutego każdego roku za rok poprzedni za pośrednictwem strony internetowej www.krajowabaza.kobize.pl, korzystając z konta utworzonego dla podmiotu korzystającego ze środowiska.
Co grozi za niezłożenie raportu?
Obecnie przepisy prawa nie przewidują sankcji za niezłożenie raportu do KOBiZE, jednakże nie zwalnia to przedsiębiorców z obowiązku jego wypełnienia. Jeśli w trakcie kontroli WIOŚ okaże się, że przedsiębiorca nie składał przedmiotowych raportów, w zarządzeniu pokontrolnym organ może nakazać uzupełnienie zaległych raportów, a w przypadku niewykonania tego obowiązku, nałożyć grzywnę w drodze mandatu karnego.
28 luty 2025 – Sprawozdanie do Bazy Danych Sprawozdań
W tym terminie część przedsiębiorców powinna złożyć także sprawozdanie do BDS. Stanowi ono informację o substancjach zubożających warstwę ozonową (SZWO) i fluorowanych gazach cieplarnianych (F-gaz) wprowadzanych do obrotu na terytorium Polski w roku poprzednim.
Obowiązek złożenia sprawozdania wynika z art. 39 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych.
Kto powinien złożyć raport do BDS?
Sprawozdanie do BDS powinien złożyć podmiot, który:
- przywozi do Polski F-GAZY lub SZWO,
- wywozi z Polski F-GAZY lub SZWO;
- stosuje F-GAZY lub SZWO,
- prowadzi odzysk, recykling, regenerację lub zniszczenie F-GAZÓW lub SZWO,
- przywozi do Polski produkty, stacjonarne lub ruchome urządzenia, stacjonarne lub ruchome systemy ochrony przeciwpożarowej, gaśnice lub systemy klimatyzacji w niektórych pojazdach silnikowych, zawierające F-GAZY lub SZWO,
- wywozi z Polski produkty, urządzenia lub systemy ochrony przeciwpożarowej lub gaśnice, a także systemy klimatyzacji w niektórych pojazdach silnikowych, zawierające F-GAZY lub SZWO.
Sprawozdanie należy złożyć na stronie internetowej www.bds.ichp.pl korzystając z konta użytkownika Bazy Danych Sprawozdań.
Co grozi za niezłożenie sprawozdania?
Za niezłożenie sprawozdania w terminie grozi administracyjna kara pieniężna w wysokości od 600 zł do 4 500 zł.
28 luty 2025 – Opłata roczna za wpis do BDO
28 lutego 2025 roku mija również termin uiszczenia opłaty roczną za wpis do Rejestru podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami (BDO).
Przedmiotowy obowiązek został określony w art. 57 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach.
Wysokość opłaty rocznej jest uzależniona od wielkości przedsiębiorstwa i od 2025 roku wynosi odpowiednio:
200 zł - dla mikroprzedsiębiorców
800 zł – dla pozostałych podmiotów
Kto wnosi opłatę roczną?
Do uiszczenia opłaty zobowiązani są przedsiębiorcy wprowadzający:
- sprzęt elektryczny i elektroniczny,
- baterie lub akumulatory,
- pojazdy,
- produkty w opakowaniach,
- produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych,
- narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne,
- opony,
- oleje smarowe,
a także
- autoryzowani przedstawiciele wyznaczeni przez zagranicznych producentów sprzętu elektrycznego lub elektronicznego,
- producenci, importerzy i wewnątrzwspólnotowi nabywcy opakowań,
- podmioty reprezentujące.
Co grozi za nieuiszczenie opłaty rocznej?
W sytuacji, gdy podmiot nie uiszcza opłaty rocznej, marszałek województwa z urzędu dokonuje wykreślenia podmiotu z rejestru (tak wynika z art. 64 ust. 1 pkt 1 ustawy z 14 grudnia 2012 r. o odpadach). Z kolei za prowadzenie działalności gospodarczej bez wymaganego wpisu do rejestru BDO grozi kara pieniężna od 1000 zł do 1 000 000 zł.
17 marca 2025 - Roczne sprawozdanie o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami
Do 15 marca każdego roku szereg przedsiębiorców ma obowiązek złożyć roczne sprawozdanie o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami za rok poprzedni. W związku z tym, że w 2025 roku dzień ten wypada w sobotę, która zgodnie z ustawą z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego jest dniem równorzędnym z dniem ustawowo wolnym od pracy, termin złożenia przedmiotowego sprawozdania ulega przesunięciu na poniedziałek tj. 17 marca 2025 roku.
Do jego złożenia zobowiązani są:
- wytwórcy odpadów prowadzący ewidencję odpadów np. zakłady produkcyjne, firmy remontowe i budowlane, warsztaty stolarskie, warsztaty mechaniki samochodowej, gabinety weterynaryjne, salony kosmetyczne, lokale gastronomiczne, rolnicy gospodarujący na powierzchni powyżej 75 ha i wiele innych,
- prowadzący działalność polegającą na gospodarowaniu odpadami, w zakresie zbierania i przetwarzania odpadów, obowiązani do prowadzenia ewidencji odpadów, z wyłączeniem odbierających odpady komunalne np. skupy złomu, biogazownie, składowiska odpadów, firmy prowadzące rekultywację wyrobisk poeksploatacyjnych, stacje demontażu pojazdów itd.,
- podmioty prowadzące działalność polegającą na wydobywaniu odpadów ze składowiska odpadów lub ze zwałowiska odpadów.
Sprawozdanie o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami należy złożyć do marszałka województwa właściwego ze względu na miejsce wytwarzania lub gospodarowania odpadami za pośrednictwem elektronicznej Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO).
Obowiązek złożenia sprawozdania wynika z art. 75 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach.
Sprawozdania zerowe
Nie ma obowiązku składania sprawozdania w przypadku, gdy podmiot nie wytworzył w danym roku sprawozdawczym żadnych odpadów.
Co grozi za niezłożenie sprawozdania?
Za nieterminowe złożenie sprawozdania grozi grzywna w drodze mandatu karnego.
17 marca 2025 - Roczne sprawozdanie o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami z nich powstającymi
Innym sprawozdaniem, które należy złożyć również do 17 marca 2025 roku, także za pośrednictwem elektronicznej Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO) jest sprawozdanie o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami z nich powstającymi.
Kto powinien złożyć sprawozdanie?
Do złożenia sprawozdania o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami z nich powstającymi zobowiązani są:
- wprowadzający opakowania oraz eksportujący opakowania, o którym mowa w ustawie o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi np. producenci opakowań, huty szkła, importerzy i eksporterzy opakowań,
- wprowadzający produkty w opakowaniach, eksportujący i dokonujący wewnątrzwspólnotowej dostawy produktów w opakowaniach, o którym mowa w ustawie o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi np. producenci napojów, sklepy internetowe, dystrybutorzy, importerzy i eksporterzy różnych towarów, sklepy stacjonarne oferujące klientom torby na zakupy, piekarnie, lokalne gastronomiczne oferujące posiłki na wynos, firmy cateringowe i wiele innych,
- przedsiębiorcy prowadzący jednostkę handlu detalicznego lub hurtowego, w której są oferowane torby na zakupy z tworzywa sztucznego, objęte opłatą recyklingową, o której mowa w ustawie o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi np. sklepy stacjonarne, hurtownie, oferujące klientom torby z tworzywa sztucznego,
- przedsiębiorcy, o których mowa w ustawie o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej np. producenci oraz importerzy pojemników na żywność, paczek i owijek, wyrobów tytoniowych i filtrów zawierających tworzywa sztuczne, chusteczek nawilżanych, balonów, lekkich toreb na zakupy z tworzywa sztucznego, podpasek higienicznych, tamponów oraz aplikatorów do tamponów, a także narzędzi połowowych zawierających tworzywa sztuczne, lokalne gastronomiczne,
- przedsiębiorcy wprowadzający do obrotu produkty, o których mowa w ustawie o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej np. producenci, importerzy opon pneumatycznych, olejów smarowych, preparatów smarowych, serwisy wulkanizacyjne, hurtownie, hurtownie motoryzacyjne, podmioty prowadzące odzysk i recykling odpadów powstałych z tych produktów, importerzy rowerów, pojazdów (opony pneumatyczne, oleje, preparaty smarowe stanowią przynależność lub część składową pojazdów),
- wprowadzający pojazdy, o którym mowa w ustawie o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji np. producenci pojazdów, komisy samochodowe, dealerzy samochodowi, importerzy pojazdów,
- wprowadzający sprzęt elektryczny lub elektroniczny np. producenci i importerzy urządzeń elektrycznych i elektronicznych, sklepy ze sprzętem komputerowym oraz urządzeniami AGD i RTV,
- wprowadzający baterie lub akumulatory, o którym mowa w ustawie o bateriach i akumulatorach np. producenci baterii lub akumulatorów, importerzy zabawek, pojazdów, elektroniki (wraz z zamontowanymi bateriami, akumulatorami), warsztaty mechaniki samochodowej, sklepy sprzedaży detalicznej akumulatorów samochodowych.
Przedmiotowe sprawozdanie należy złożyć do marszałka województwa właściwego ze względu na siedziby podmiotu za pośrednictwem elektronicznej Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO).
Co grozi za niezłożenie sprawozdania?
Podobnie, jak w przypadku sprawozdania o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami, za nieterminowe złożenie sprawozdania grozi grzywna w drodze mandatu karnego.
31 marca 2025 - Wykaz zawierający zbiorcze informacje o zakresie korzystania ze środowiska
Koniec marca to czas rozliczenia opłat z tytułu korzystania ze środowiska. Opłaty ponoszą podmioty korzystające ze środowiska, którymi zgodnie z art. 3 pkt. 20 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska są:
- przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców oraz przedsiębiorcy zagraniczni w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a także osoby prowadzące działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych, chowu lub hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego,
- jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców,
- osoby fizyczne niebędące przedsiębiorcami, korzystające ze środowiska w zakresie, w jakim korzystanie ze środowiska wymaga pozwolenia.
Za co dokładnie należy ponieść opłatę?
Opłaty należy wyliczyć w przypadku:
- wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza,
- przydzielania uprawnień do emisji na zasadach określonych w ustawie o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych,
- składowanie odpadów.
Obowiązki związane ze sporządzeniem wykazu zawierającego zbiorcze informacje o zakresie korzystania ze środowiska oraz uiszczeniem należnej opłaty są uzależnione od jej wysokości. Co to oznacza w praktyce?
Jeśli wyliczona opłata nie przekracza 100 zł – podmiot nie musi wysyłać sprawozdania do urzędu i wnosić opłaty.
W przypadku, gdy wyliczona opłata przekracza 100 zł, ale nie przekracza 800 zł – pojawia się obowiązek złożenia sprawozdania do urzędu, ale nie trzeba uiszczać opłaty.
Jeśli jednak wyliczona opłata przekracza 800 zł – wówczas należy złożyć sprawozdanie do urzędu, a także wnieść opłatę.
W jaki sposób wyliczyć należną opłatę?
Każdy przedsiębiorca ustala we własnym zakresie wysokość należnej opłaty według stawek obowiązujących w okresie, w którym korzystanie ze środowiska miało miejsce.
W celu ułatwienia podmiotom korzystającym ze środowiska realizacji tego obowiązku, Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE) uruchomił na swojej stronie internetowej dodatkową funkcjonalność umożliwiającą przygotowanie wykazów zawierających informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat. Tak więc do wyliczenia opłaty można wykorzystać dane zawarte w raporcie KOBiZE.
Wiele urzędów marszałkowskich udostępnia także darmową aplikację EkoPłatnik, która pomaga przygotować wykazy zawierające informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat.
Gdzie złożyć sprawozdanie i wnieść należną opłatę?
Sprawozdanie z opłat można złożyć w postaci papierowej albo elektronicznej (za pomocą ePUAP) do marszałka województwa właściwego ze względu na miejsce korzystania ze środowiska. Opłaty za wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza, wynikające z eksploatacji niestacjonarnych urządzeń technicznych (np. środków transportu) należy wnieść na rachunek bankowy urzędu marszałkowskiego właściwego ze względu na miejsce rejestracji (siedzibę) podmiotu korzystającego ze środowiska, a pozostałe opłaty na rachunek urzędu marszałkowskiego właściwego ze względu na miejsce korzystania ze środowiska.
Jakie są sankcje?
Nieterminowe złożenie wykazu zawierającego zbiorcze informacje o zakresie korzystania ze środowiska stanowi naruszenie, za które grozi kara grzywny.
Dodatkowo, gdy podmiot nie uiści należnej opłaty w ustawowym terminie, lub opłata została ustalono niewłaściwie (nie uwzględniono wszystkich danych) powstaje zaległość, od której naliczane są odsetki za zwłokę.
Obowiązek uiszczenia opłaty za korzystanie ze środowiska przedawnia się z upływem 5 lat licząc od końca roku, w którym upłynął termin jej wniesienia.
Autor: Dawid Nawrocki, okieminspektora.pl
Więcej artykułów z kadr/płac przeczytasz w Monitor CDK. Pobierz TUTAJ
Poznaj najbliższe szkolenia z zakresu ESG
Temat | Start | Forma | |
---|---|---|---|
Nowy CBAM- praca na danych rzeczywistych od dostawców | 27 stycznia 2025 | On-line | |
Certyfikowany kurs zrównoważonego rozwoju (ESG) z elementami ochrony środowiska (60h - 10 dni) | 12 lutego 2025 | On-line | |
Raportowanie niefinansowe ESG w 2025 roku - po zmianach w Ustawie o Rachunkowości z dnia 6 grudnia 2024 | 12 lutego 2025 | On-line | |
ESG w dobie zmian i wymogów 2025 roku wynikających z dyrektywy CSRD oraz ustawy o rachunkowości | 26 lutego 2025 | Stacjonarne | |
Szczegółowe omówienie ESRS w zakresie E – environment (środowisko) | 11 marca 2025 | On-line |