piątek, 22 sierpień 2025 12:14

Praktyczne wskazówki dla firm w obliczu nowych narzędzi kontroli skarbowej

W sierpniu 2025 r. w Ministerstwie Finansów i Krajowej Administracji Skarbowej powstały nowe struktury odpowiedzialne za walkę z agresywną optymalizacją podatkową. Zespół w MF ma opracować rekomendacje dotyczące przeciwdziałania agresywnym schematom w podatku CIT. Centrum Kompetencyjne KAS w Krakowie analizuje dane z systemów JPK-CIT i KSeF, gromadzi wiedzę o schematach i wspiera kontrole. Dla przedsiębiorców oznacza to, że kontrole będą oparte na bardziej zaawansowanej analizie danych, a organy skarbowe zyskają większe możliwości porównywania transakcji i wychwytywania nieprawidłowości (więcej w temacie nowych narzędzi kontroli pisaliśmy TUTAJ). Jak można przygotować się na konotolę w nowym kształcie? 

Nowe działania w Polsce wpisują się w szerszy trend unijny: dyrektywa ATAD ogranicza możliwości przerzucania dochodów (m.in. przez CFC, GAAR czy exit tax). Z kolei obowiązki raportowe z serii DAC (6–8) nakładają na firmy wymóg zgłaszania schematów optymalizacyjnych, transakcji online czy operacji z kryptowalutami. Głośne sprawy, jak ta dotycząca Apple (Europejski Trybunał Sprawiedliwości (ETS) orzekł, że Apple musi zwrócić Irlandii 13 mld € zaległego podatku, uznając wcześniejsze preferencyjne traktowanie za nielegalną pomoc państwa. Wyrok jest ostateczny) wskazują na to, że Komisja Europejska i Trybunał Sprawiedliwości UE coraz uważniej przyglądają się nie tylko firmom, ale i państwom, które oferują preferencje podatkowe.

W obliczu rosnącej presji kontrolnej i nowych narzędzi analitycznych przedsiębiorcy powinni podjąć konkretne działania zabezpieczające:

  • Zrób przegląd struktur podatkowych – zweryfikuj, czy transakcje i ceny transferowe mają uzasadnienie ekonomiczne.
  • Zadbaj o dokumentację – pełne, aktualne i spójne dokumenty (analizy porównawcze, uzasadnienia biznesowe) to podstawa w przypadku kontroli.
  • Uwzględnij ograniczenia z dyrektyw UE – m.in. limity odsetek, przepisy CFC i GAAR.
  • Bądź gotowy na raportowanie – jeśli Twoja firma uczestniczy w transakcjach międzynarodowych lub w strukturach holdingowych, przygotuj się na obowiązki DAC i country-by-country reporting.
  • Śledź zmiany prawa – nowe przepisy wdrażane są stopniowo, a ich interpretacje bywają zmienne.
  • Przeprowadź wewnętrzny audyt podatkowy – wykryj ryzyka zanim zrobi to urząd.
  • Stwórz politykę compliance – wewnętrzne procedury, szkolenia dla działu finansowego i gotowe scenariusze reakcji na kontrolę pozwalają uniknąć chaosu.
  • Rozważ interpretacje indywidualne – w przypadku wątpliwości, lepiej zabezpieczyć stanowisko firmy z wyprzedzenieniem.

Nowe jednostki MF i KAS oraz unijne regulacje oznaczają, że kontrole będą coraz bardziej kompleksowe i oparte na danych. Firmy, które proaktywnie przygotują się na audyt, mają większe szanse uniknąć sporów i kosztownych korekt. Transparentność, dobra dokumentacja i gotowość do raportowania stają się dziś kluczowym elementem bezpieczeństwa podatkowego.

Więcej artykułów z zakresu podatków przeczytasz w Monitor CDK. Pobierz TUTAJ

Poznaj najbliższe szkolenia z zakresu podatków