Środki na realizację Krajowego Planu Odbudowy (KPO) będą dysponowane między innymi na potrzeby środowiskowe opisane w uchwale nr 67 Rady Ministrów z 16 lipca 2019 r. w sprawie przyjęcia „Polityki ekologicznej państwa 2030 – strategii rozwoju w obszarze środowiska i gospodarki wodnej” (M.P. z 2019 r. poz. 794), dalej jako PEP2030. Szacunkowo na finansowanie polityki ekonomicznej państwa przeznaczone zostanie około 106 mld zł w latach 2018-2020 oraz 180 mld zł w latach 2021-2025.
Przyglądamy się temu, co zawiera program rozwoju w obszarze środowiska i gospodarki wodnej i na co będzie można dostać dofinansowanie w tym obszarze.
Kierunki interwencji PEP2030
Według założeń programu można wyróżnić kilka zadań, na które będą kierowane fundusze z KPO. Są to:
- Zrównoważone gospodarowanie wodami, w tym zapewnienie dostępu do czystej wody dla społeczeństwa i gospodarki oraz osiągnięcie dobrego stan wód
- Likwidacja źródeł emisji zanieczyszczeń do powietrza lub istotne zmniejszenie ich oddziaływania
- Ochrona powierzchni ziemi, w tym gleb
- Przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska oraz zapewnienie bezpieczeństwa biologicznego, jądrowego i ochrony radiologicznej
- Zarządzanie zasobami dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego, w tym ochrona i poprawa stanu różnorodności biologicznej i krajobrazu
- Wspieranie wielofunkcyjnej i trwale zrównoważonej gospodarki leśnej
- Gospodarka odpadami w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym
- Zarządzanie zasobami geologicznymi poprzez opracowanie i wdrożenie polityki surowcowej państwa
- Wspieranie wdrażania ekoinnowacji oraz upowszechnianie najlepszych dostępnych technik BAT
- Przeciwdziałanie zmianom klimatu
- Adaptacja do zmian klimatu i zarządzanie ryzykiem klęsk żywiołowych
- Edukacja ekologiczna, w tym kształtowanie wzorców zrównoważonej konsumpcji
- Usprawnienie systemu kontroli i zarządzania ochroną środowiska oraz doskonalenie systemu finansowania.
Poszczególne zadania zostały opisane bardziej szczegółowo, dzięki czemu można założyć działania, które mogą wpisywać się w ich realizację.
Zrównoważone gospodarowanie wodami
Jest rozumiane jako zapewnienie dostępu do czystej wody dla społeczeństwa i gospodarki oraz osiągnięcie dobrego stanu wód. W tym celu konieczna jest likwidacja źródeł emisji zanieczyszczeń do powietrza lub istotne zmniejszenie ich oddziaływania; ochrona powierzchni ziemi, w tym gleb, a także przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska oraz zapewnienie bezpieczeństwa biologicznego, jądrowego i ochrony radiologicznej.
Zrównoważone gospodarowanie zasobami środowiska
Nowoczesne narzędzia i innowacyjne rozwiązania mają wspierać zarządzanie zasobami dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego, w tym ochronę i poprawę stanu różnorodności biologicznej i krajobrazu. Pojawia się nacisk na wdrażanie gospodarki odpadami w kierunku obiegu zamkniętego. W tym miejscu znajdzie się też wspieranie wdrażania ekoinnowacji oraz upowszechnianie najlepszych dostępnych technik BAT (ang. Best Available Technology) – technologie i urządzenia służące określaniu wielkości emisji zanieczyszczeń dla większych zakładów przemysłowych w UE.
Łagodzenie zmian klimatu i adaptacja do nich
W związku z klęskami żywiołowymi, które będą pojawiać się coraz częściej, .będą dofinansowane np. sztuczne zasilanie brzegu, budowie wałów przeciwsztormowych, opasek brzegowych, ostróg brzegowych, falochronów brzegowych czy progów podwodnych. Ważnym elementem ochrony brzegu będzie wykonywanie sztucznego zasilania plaż, służącego odtworzeniu naturalnego systemu ochrony, na który składają się rewy, plaża oraz wydmy.
Edukacja ekologiczna – kształtowanie wzorców zrównoważonej konsumpcji
Kolejny obszarem dofinansowanie będzie edukacja, przy czym działania mające na celu zapewnienie wiarygodnej i aktualnej informacji o środowisku i jego stanie będą realizowane w szczególności poprzez prowadzenie badań, obserwacji i ocen stanu komponentów środowiska oraz kontynuację budowy i rozwijanie baz danych przestrzennych.
Założenia polityki ekologicznej są obecnie w dużej mierze na etapie wpisywania ich w prawo polskie. Ich legislacja z pewnością przesunie wdrożenie, niemniej już warto interesować się finansowaniem, jakie pojawia się w tym zakresie także na poziomie jednostek samorządu terytorialnego. Można też stwierdzić, że niestety stopniowo coraz więcej wydatków związanych z ochroną środowiska będzie ponoszone zarówno przez konsumentów (gospodarstwa domowe), jak i producentów (przedsiębiorstwa) zgodnie z zasadą „zanieczyszczający płaci”, warto więc zainwestować w rozwiązania, które usprawnią gospodarkę odpadami czy ograniczą emisję szkodliwych substancji do powietrza czy wód.
Więcej informacji: bip.mos.gov.pl/strategie-plany-programy/polityka-ekologiczna-panstwa/polityka-ekologiczna-panstwa-2030-strategia-rozwoju-w-obszarze-srodowiska-i-gospodarki-wodnej/