Zmiany w przepisach dotyczących pozwoleń zintegrowanych wiążą się z dynamicznie ewoluującym prawem ochrony środowiska. Bywa, że przedsiębiorca nie jest w stanie sprostać dostosowaniu się do regulacji wynikających z nowych dyrektyw unijnych czy krajowych strategii proekologicznych. Mało tego – często nie potrafią sprostać temu wyzwaniu nawet urzędy.

Podstawy prawne uzyskania pozwolenia zintegrowanego

W Polsce wymóg uzyskania pozwolenia zintegrowanego w zakresie ochrony środowiska obowiązuje od 1 maja 2004 roku. Wprowadzenie tego rodzaju pozwolenia było związane z implementacją dyrektywy unijnej 96/61/WE w sprawie zapobiegania i kontrolowania zanieczyszczeń (IPPC - Integrated Pollution Prevention and Control). Pozwolenie zintegrowane dotyczy instalacji, które mają potencjalnie negatywny wpływ na środowisko i polega na uzyskaniu jednego dokumentu, który obejmuje różne aspekty ochrony środowiska, takie jak emisje do powietrza, wody, czy gospodarka odpadami. W obecnej rzeczywistości prawnej, kiedy aktualizowane są na bieżąco standardy emisyjne i gdy czekamy na wprowadzenie nowych wymogów dotyczących raportowania i monitorowania wpływu działalności zakładów na środowisko, uzyskanie pozwolenia może być utrudnione ze względu na bałagan w przepisach.

Przedsiębiorca nie może odpowiadać za opóźnienia w pracy urzędników

 NSA w przedmiocie skarg przedsiębiorców, popartych wnioskiem ich rzecznika, wskazał, że nałożenie kar administracyjnych w sytuacji, gdy przedsiębiorca podejmował działania zmierzające do uzyskania wymaganego pozwolenia zintegrowanego, stanowi naruszenie zasady zaufania obywateli do państwa. Zasada ta, zawarta w art. 2 Konstytucji, podkreśla, że obywatele mają prawo oczekiwać, iż działania administracji publicznej będą przejrzyste i sprawiedliwe.

NSA argumentował, że wymierzenie kary w sytuacji, gdy brak pozwolenia wynikał z opóźnień w działaniach organów administracyjnych, jest nie tylko nietrafne, ale również sprzeczne z zasadą proporcjonalności, która występuje w art. 31 ust. 3 Konstytucji. Przedsiębiorcy, którzy dopełnili wszelkich formalności, nie mogą być karani za sytuacje, które były niezależne od nich samych.

Zmieniające się regulacje i ich konsekwencje

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców podniósł istotny argument dotyczący przepisów przejściowych ustawy zmieniającej, które nie uwzględniały realiów dotyczących uzyskania wymaganych wdrożeń ze strony przedsiębiorców. Przepisy te nie brały pod uwagę trudności, jakie mogą napotkać przedsiębiorcy w procesie dostosowywania się do nowych regulacji. W związku z tym NSA potwierdził, że w ustalonym stanie faktycznym przedsiębiorcy, którzy wykazali wolę współpracy z organami i złożenia odpowiednich wniosków, nie powinni być obciążani dodatkowymi sankcjami.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 września 2024 r. stanowi ważny krok w kierunku zagwarantowania praw przedsiębiorców w kontekście działań administracji oraz wzmocnienia zasad równości i sprawiedliwości. Decyzje NSA stanowią ważny sygnał dla organów administracyjnych, aby działały z większą starannością i uwzględniały potrzeby oraz realia podmiotów gospodarczych w odniesieniu do zmian legislacyjnych.

Planowane zmiany w zakresie wydawania pozwoleń zintegrowanych

Od 2025 roku w Polsce planowane są zmiany związane z systemem wydawania pozwoleń zintegrowanych, głównie w kontekście dostosowania do unijnych regulacji oraz zapewnienia lepszej ochrony środowiska. Oto kilka kluczowych aspektów, które mogą ulec zmianie:

1. Nowe standardy emisyjne: Wprowadzenie bardziej rygorystycznych norm emisji dla różnych grup zakładów, co ma na celu zmniejszenie wpływu na środowisko.
2. Uproszczenie procedur: Przewiduje się dalsze uproszczenie procedur wydawania pozwoleń, co powinno przyspieszyć cały proces oraz zwiększyć jego przejrzystość.
3. Koordynacja z innymi przepisami: Uwzględnienie zmian w przepisach ochrony środowiska, które mogą wpłynąć na system pozwoleń zintegrowanych, w tym związanych z gospodarowaniem odpadami czy ochroną bioróżnorodności.
4. Obowiązki dotyczące raportowania: Możliwe wprowadzenie nowych wymogów dotyczących raportowania i monitorowania wpływu działalności zakładów na środowisko.
5. Zwiększenie roli społeczeństwa: Możliwe, że w procesie wydawania pozwoleń coraz większa rola będzie przypadać społeczeństwu, w tym większa możliwość udziału obywateli w konsultacjach społecznych przed wydaniem decyzji.
6. Wzrost wymagań dotyczących zarządzania ryzykiem: Wprowadzenie bardziej szczegółowych wytycznych dotyczących oceny i zarządzania ryzykiem środowiskowym.

Masz pytania? Skontaktuj się z nami!

tel: 22 299 23 23
email: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Poznaj najbliższe szkolenia z zakresu ESG