Na skutek zobowiązania podatkowego powstaje konieczność zapłaty podatku w konkretnej w wysokości w ustawowym terminie na rzecz określonego organu. Co do zasady organy podatkowe mogą dokonywać zajęcia majątku podatnika dopiero, gdy ten podatku nie zapłaci w terminie. Ale od każdej zasady są wyjątki. Należy do nich zabezpieczenie wykonywania zobowiązań podatkowych. Służy ono ochronie interesów organu podatkowego, a jego celem jest nie tyle pobór podatku, ile zagwarantowanie środków finansowych na zapłatę podatku w terminie. Brzmi uczciwie – z punktu widzenia organów podatkowych, natomiast dla podatnika już nie koniecznie.

Kiedy jest możliwe zabezpieczenie przed terminem płatności podatku?

Organ podatkowy może dokonać zabezpieczenia podatku przed terminem jego wymagalności, jeżeli istnieje uzasadniona obawa, że zobowiązanie nie zostanie wykonane, w szczególności gdy podatnik nie uiszcza wymagalnych zobowiązań o charakterze publicznoprawnym lub dokonuje czynności, których skutkiem jest wyzbywanie się przez niego z majątku. Użycie przez ustawodawcę zwrotu „w szczególności” świadczy o tym, że katalog okoliczności uzasadniających zabezpieczenie zobowiązania podatkowego nie jest zamknięty, a więc organ może dokonać zabezpieczenia również w przypadku innych okoliczności, w których istnieje obawa, że podatek nie zostanie zapłacony. Do przypadków takich można zaliczyć choćby okoliczność, w której podatnik musi zapłacić wysoki podatek, a nie ma szybko zbywalnego majątku, który pozwoliłbym mu ten podatek w terminie zapłacić. Hipotetycznie z taką sytuacją możemy się spotkać w przypadku odziedziczenia bardzo dużego i trudno zbywalnego majątku, od nabycia którego winniśmy zapłacić podatek od spadków i darowizn.

Na czym to zabezpieczenie polega?

Zabezpieczenie może być dokonane na majątku podatnika. Poprzez majątek należy rozumieć wszystkie aktywa, których podatnik jest właścicielem. Zabezpieczenie może więc zostać dokonane poprzez ustanowienie hipoteki, zajęcie środków na rachunku bankowym, czy ustanowienie zastawu skarbowego.

Czy organ uprzedza o zabezpieczeniu?

Tak. Organ powinien wydać decyzję o zabezpieczeniu i ją podatnikowi doręczyć. Często zdarza się jednak, że rachunek bankowy zostaje zajęty przed doręczeniem tej decyzji. Parafrazując literackie motto „Fiskus zawsze ściąga swoje wierzytelności”.

Czy od zabezpieczenia podatkowego można się uwolnić?

Tak. Na zasadach ogólnych, składając odwołanie od decyzji o zabezpieczeniu, a w razie jego nieskuteczności składając skargę na decyzję do sądu administracyjnego. Innym sposobem na uniknięcie egzekucyjnego zabezpieczenia jest dobrowolne – umowne – zabezpieczenie, w ramach którego podatnik uzgadnia z organem sposób zabezpieczenia.

Pobierz najnowszy numer Monitora CDK, w którym znajdziesz ten i wiele innych ciekawych artykłów. Miesięcznik w formie pdf znajdziesz TUTAJ

Poznaj najbliższe szkolenia z zakresu podatków