Zgodnie z art. 80 Kodeksu pracy, wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną, a za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią. Z kolei w myśl art. 12 ustawy z dnia 25.6.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2021 r. poz. 1133, z późn. zm.), zasiłek chorobowy nie przysługuje za okresy niezdolności do pracy, w których ubezpieczony na podstawie przepisów o wynagradzaniu zachowuje prawo do wynagrodzenia. Oznacza to, że pracownikowi, który w danym dniu był niezdolny do pracy, a pomimo to wykonywał pracę, przysługuje wynagrodzenia za pracę – nie otrzyma więc on za ten dzień wynagrodzenia chorobowego ani zasiłku chorobowego.
Co więcej, w tym przypadku pierwszy dzień niezdolności do pracy nie zalicza się do okresu zasiłkowego.
Przykład: pracownik w dniu 18 czerwca br. świadczył pracę cały dzień, zaś w godzinach popołudniowych udał się do lekarz z uwagi na złe samopoczucie. Lekarz stwierdził niezdolność pracownika do pracy i wystawił mu zwolnienie lekarskie od 18 czerwca do 1 lipca br. Pracownik za 18 czerwca otrzyma wynagrodzenie za wykonaną pracę, natomiast za okres od 19 czerwca pracodawca wypłaci mu wynagrodzenie chorobowe.
Świadczenie pracy przez część dnia a zwolnienie lekarskie obejmujące ten dzień
Nieco inaczej wygląda sytuacja pracownika, który świadczył pracę tylko przez część dnia pracy, a następnie otrzymał zwolnienie lekarskie potwierdzające jego niezdolności do pracy w tym dniu.
Po pierwsze, lekarz orzekający niezdolność pracownika do pracy, nie jest w stanie stwierdzić, że pracownik był niezdolny do pracy tylko przez część dnia, np. przez 4 godziny.
Po drugie, zgodnie z przepisami, świadczenia chorobowe przysługują wyłącznie za pełne dni niezdolności do pracy pracownika. Oznacza to, że nie ma możliwości wypłaty świadczenia chorobowego za godziny – inaczej zatem niż w przypadku wynagrodzenia za pracę.
Stanowisko takie wyraził również Zakład Ubezpieczeń Społecznych w piśmie z dnia z dnia 4 sierpnia 2010 r., 992800/6000/91/2010/SKN/1, w którym stwierdził, że „jeżeli pracownik przez część dnia pracował i jednocześnie na ten dzień otrzymał zwolnienie lekarskie, zasiłek chorobowy przysługuje mu tylko wówczas, gdy otrzymał wynagrodzenie jedynie za przepracowaną część dnia. Jeżeli natomiast pracownik – pomimo przepracowania jedynie kilku godzin z obowiązującego go ośmiogodzinnej normy czasu pracy - otrzymał wynagrodzenie za cały dzień, nie przysługuje mu zasiłek chorobowy. Z art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 25.6.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa wynika, że zasiłek chorobowy przysługuje za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy. Nie jest zatem możliwe obliczenie zasiłku chorobowego za godziny niezdolności do pracy.”
Przykład: pracownik w dniu 12 sierpnia przepracował 4 godziny (z ośmiogodzinnego dnia pracy); z uwagi na zły samopoczucie wyszedł z pracy o godzinie 12.00 i udał się do lekarza. Lekarz orzekł jego niezdolność do pracy i z tego tytułu wydał zaświadczenie lekarskie na okres od 12 sierpnia do 27 sierpnia.
Pracodawca wypłacił pracownikowi:
- wynagrodzenie za 4 godziny przepracowane w dniu 12 sierpnia, obliczone według stawki wynagrodzenia pracownika obowiązującej w tym miesiącu,
- wynagrodzenie chorobowe za okres od 12 września do 27 sierpnia (wcześniej pracownik nie chorował).
