W projekcie umowy spółki komandytowej wkłady każdego ze wspólników oraz ich wartość zostaną ustalone w takiej samej wysokości jak w spółce jawnej. Co istotne, w wyniku przekształcenia majątek spółki przekształconej nie ulegnie w żaden sposób zwiększeniu – aktywa spółki zarówno przed, jak i po dniu przekształcenia, pozostaną w tej samej wysokości.

Przekształcenie spółki jawnej na spółkę komandytową nastąpi w trybie art. 551 KSH, czyli na zasadzie kontynuacji, poprzez zmianę jedynie formy prawnej prowadzonej działalności.

Na dzień przekształcenia spółki jawnej w spółkę komandytową w skład majątku spółki wchodzi

będą, oprócz wkładów wniesionych przy założeniu spółki jawnej, także wszystkie aktywa trwałe oraz aktywa obrotowe, stanowiące własność spółki jawnej na dzień przekształcenia, czyli na dzień wpisu spółki przekształconej do rejestru.

W związku z powyżej opisanym stanem faktycznym w praktyce pojawiło się wiele wątpliwości dotyczących kwestii, czy w sytuacji niewniesienia do spółki dodatkowych wkładów przez wspólników, przekształcenie spółki jawnej w spółkę komandytową wiąże się z powstaniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych?

Na podstawie art. 1 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) zakresem opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych objęte jest przekształcenie spółek, jeżeli jego wynikiem jest zwiększenie majątku spółki osobowej lub podwyższenie kapitału zakładowego spółki kapitałowej. Podstawa opodatkowania przy przekształceniach została określona jako wartość wkładów do spółki osobowej powstałej w wyniku przekształcenia (art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. f PCC). Jednocześnie należy zauważyć, iż zgodnie z przepisem art. 9 pkt 11) lit. a) PCC zwolnieniu od podatku od czynności cywilnoprawnych podlega zmiana umowy spółki związana z przekształceniem w części wkładów do spółki, których wartość była uprzednio opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Biorąc powyższe pod uwagę, przekształcenie spółki osobowej w inną spółkę osobową w sytuacji, gdy nie mamy do czynienia z podwyższeniem wartości wkładów, nie podlega opodatkowaniu. Takie stanowisko jest prezentowane w doktrynie. Przykładowo, H. Filipczyk, w Komentarzu do art. 1 Ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wskazuje, iż „zgodnie z treścią komentowanego przepisu ustawy warunkiem uznania operacji przekształcenia lub łączenia spółek za zmianę umowy spółki jest to, że w wyniku tej operacji dochodzi do zwiększenia majątku spółki osobowej lub podwyższenia kapitału zakładowego. Jeżeli w wyniku przekształcenia lub połączenia nie dochodzi do zwiększenia majątku spółki osobowej lub kapitału zakładowego, czynność ta jest nieopodatkowana.”

Podobne stanowisko zostało zaprezentowanie w indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 4 grudnia 2012 r., IPTPB2/436-148/12-1/KK, jak również w indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 27 stycznia 2015 r., IPTPB2/436-147/14-6/KK.

Jednakże, obecnie prezentowana jest przez organy podatkowe zupełnie inna linia interpretacyjna, która jako wkład do spółki przekształconej traktuje całość majątku spółki przekształcanej.

Zgodnie z interpretacją indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 26 czerwca 2020 r., 0111-KDIB2-2.4014.81.2020.2.HS „obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych rodzi każde powiększenie ogólnie pojmowanego majątku spółki, jeśli jest związane z częścią majątku stanowiącą podstawę opodatkowania tym podatkiem.” Zatem powołując się na twierdzenia Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, za wkład do spółki przekształconej należy uznać cały przekazany do tej spółki, w wyniku przekształcenia, majątek spółki przekształcanej, w tym w tym również mienie nabyte w trakcie jej istnienia. Oczywiście, z zastrzeżeniem zwolnienia, o którym mowa w przepisie art. 9 pkt 11) lit. a) PCC, odnoszącego się do części wkładów, których wartość była uprzednio opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Należy również pamiętać, aby przy obliczaniu wysokości podatku od czynności cywilnoprawnych, przy dokonywaniu czynności przekształcenia, wziąć pod uwagę przepis art. 6 ust. 9 PCC, zgodnie z którym, od podstawy opodatkowania odlicza się:

1. kwotę wynagrodzenia wraz z podatkiem od towarów i usług, pobraną przez notariusza za sporządzenie aktu notarialnego umowy spółki albo jej zmiany, jeżeli powoduje ona zwiększenie majątku spółki albo podwyższenie kapitału zakładowego;
2. opłatę sądową związaną z wpisem spółki do rejestru przedsiębiorców lub zmianą wpisu w tym rejestrze dotyczącą wkładu do spółki albo kapitału zakładowego oraz
3. opłatę za zamieszczenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia o wpisach, o których mowa w pkt 2.