Ustawa traktuje m.in. o uprawnieniach i obowiązkach świadczeniodawców oraz świadczeniobiorców w zakresie świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego  w razie choroby wywołanej wirusem z Wuhan.

Należy pamiętać, iż zgodnie z ustawą o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego na wypadek choroby i macierzyństwa na równi z niezdolnością do pracy z powodu choroby traktuje się niemożność wykonywania pracy w wyniku decyzji wydanej przez właściwy organ albo uprawniony podmiot na podstawie przepisów o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.

Podkreślić należy, że państwowy powiatowy inspektor sanitarny może, w drodze decyzji wydanej na podstawie przepisów ustawy z 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, w celu zapobieżenia szerzeniu się zakażenia lub choroby zakaźnej m.in.:

1) nakazać osobie podejrzanej o zakażenie lub chorobę zakaźną powstrzymanie się od wykonywania prac lub przebywania w miejscach publicznych;

2) nakazać poddanie się leczeniu, hospitalizacji, izolacji, kwarantannie lub nadzorowi epidemiologicznemu.

Jakie zmiany wynikają z brzmienia ustawy z dnia 2 marca 2020 o COVID-19 ?

Po pierwsze w celu przeciwdziałania COVID-19 pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna).

Zgodnie z art. 14 obowiązującej ustawy zasiłkowej Ubezpieczonemu będącemu pracownikiem, odsuniętemu od pracy z powodu podejrzenia o nosicielstwo zarazków choroby zakaźnej, zasiłek chorobowy nie przysługuje, jeżeli nie podjął proponowanej mu przez pracodawcę innej pracy niezabronionej takim osobom, odpowiadającej jego kwalifikacjom zawodowym lub którą może wykonywać po uprzednim przeszkoleniu.

Powyższy zapis może znaleźć zastosowanie u nosicieli wirusa, którzy nie stali się osobami niezdolnymi do pracy.  Jeżeli taki pracownik nie podejmie się wykonywania swoich obowiązków pracowniczych poza siedzibą pracodawcy – może zostać on ukarany przez pracodawcę lub ZUS poprzez pozbawienie go prawa do zasiłku chorobowego.

Zgodnie z uzasadnieniem projektu ustawy powyższe uregulowania ma służyć działaniom przeciwepidemicznym i zapobiegawczych w celu unieszkodliwienia źródeł zakażenia i przecięcia się dróg szerzenia się choroby.

A co w wypadku gdy sami zachorujemy lub zachorują nasi członkowie rodziny?

W projekcie brak jest modyfikacji przepisów ustawy zasiłkowej. Należy stosować dotychczasowe przepisy.

Z art. 4 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa wynika, iż w razie zachorowania (również na COVID-19) maksymalny okres przebywania na płatnym zasiłku chorobowym wynosi 182 dni (pół roku).

W razie braku odzyskania zdolności do pracy podczas trwania pełnego okresu zasiłkowego ubezpieczony ma prawo do złożenia wniosku o przyznanie świadczenia rehabilitacyjnego na okres do dwunastu miesięcy. W związku z dalszym trwaniem choroby lub jej skutków konieczne będzie złożenie wniosku o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy.

W razie choroby dziecka rodzic uprawniony jest do zwolnienia z powodu konieczności osobistej opieki nad dzieckiem lub innym członkiem rodziny.

Zgodnie z dotychczasowymi przepisami zasiłek opiekuńczy przysługuje przez okres:

- 60 dni w razie sprawowania opieki nad dziećmi do 8 roku życia;

- 30 dni w razie sprawowania opieki nad dzieckiem do 14 roku życia

- 14 dni w razie sprawowania opieki nad innymi członkami rodziny (np. małżonkiem, rodzicami, teściami, dziadkami, rodzeństwem).

W projekcie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych przewidziano nową regulację, zgodnie z którą w przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły do których uczęszcza dziecko rodzice mają prawo do dodatkowego zasiłku opiekuńczego w wymiarze 14 dni.

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy nie wlicza się do okresów sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem z powodu choroby. Istotny jest zapis stanowiący, iż za okres pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego nie przysługują nam żadne środki pieniężne
Przepis ma zatem zapewniać jedynie usprawiedliwione niestawiennictwo w pracy rodzica.

Jak wynika z powyższego ZUS nie w każdym przypadku stwierdzenia nosicielstwa, zarażenia wirusem COVID-19 lub objęcia kwarantanną zasiłki z ubezpieczenia społecznego zostaną wypłacone.